İçeriğe atla

Dr. Ümit Aktaş’tan 12 soruda Fibromiyalji / Elle Dergisi

Dr. Ümit Aktaş’tan 12 soruda Fibromiyalji / Elle Dergisi
Ümit Aktaş
Ümit Aktaş|

Fibromiyalji nedir? Aslında hangi hastalıkları işaret eder? Fibromiyaljinin belirtileri ve tedavisi nedir? Yediklerimiz fibromiyalji üzerinde nasıl etkili? Hangi besinler fibromiyalji hastalarına zararlı?
Fibromiyalji nedir ve neyi işaret eder? Gluten ile Fibromiyaljinin bağlantısı nedir? Fitoterapi Uzmanı Dr. Ümit Aktaş, Fibromiyalji ve beslenme ilişkisini Elele.com.tr okuyucuları için anlattı ve bir de Fibromiyalji kaynaklı uyku sorunlarını dizginleyecek tarif verdi: Kırmızı Pancar Kürü…

Fibromiyalji ile boğuşanlar çok iyi bilir, tanısı, tedavisi çok zordur. Hastalar fibromiyaljiyi geçmek bilmeyen ağrılar, akabinde gelen depresyon olarak tanımlar ve günlük işlerini idame ettirmekte çok zorlanırlar. Gelin beraber Fibromiyalji nedir ayrıntılarıyla inceleyelim…

Fibromiyalji nedir? Belirtileri nelerdir?

Fibromiyalji kendisini kas ağrılarıyla manifesto eden bir sendromdur. Hasta sürekli ağrılardan şikâyetçidir, doğal olarak da depresyona meyilli ve mutsuzdur. Öyle ki gündelik hayatını sürdürmekte zorlanır. Genellikle çalışan nüfusta yaygın olarak görülen fibromiyalji sendromu özellikle kadınları etkiler.

Fibromiyalji neden olur? Sebepleri nelerdir?

Fibromiyalji bir kas romatizması hastalığı olduğu, yani sorunun ardında fazla aktif ya da dengeli olmayan bir bağışıklık sistemi olduğu düşünülüyor. Diğer bir teori ise sinirlerin ağrı sinyallerine aşırı tepki göstermesinden kaynaklanan bir sorun olduğu. Fibromiyalji tanı koyması zor, gizemli bir hastalıktır. Aynı romatizmal hastalıklarda olduğu gibi bir tedavisi yoktur ama doğru bir beslenme modeli kontrol altına alınabilir.

Fibromiyaljiyi tetikleyen hastalıklar nelerdir?

Stres ve travmanın sorunu tetiklediği düşünülüyor. Genetik bir yatkınlığın da rol oynayabileceği, kendisini ağrılarla gösteren fibromiyalji sendromu ile bazı yiyeceklerin içindeki tetikleyici moleküller arasında güçlü bir ilişki olduğu ortaya konmuştur.

Fibromiyalji, başka bir hastalığın belirtisi midir? Psikolojik midir?

Literatüre fibromiyalji sendromu (FMS) olarak geçen bu sorunu teşhis etmek gerçekten çok zor. Hastalığı ortaya koyan bir kan testi, bir parametre olmadığı için diğer tüm olasılıkları eleyip, resmin bütününe bakmak ve hastanın şikâyetlerini bir araya getirerek doğru yorumlamak gerekiyor. Fibromiyalji hastaları bu şikâyetlerle doktor doktor dolaşır. Ama hiçbir teşhis, hiçbir tanı konamaz. Ağrı kesiciler, kas gevşeticiler, arkasından kortizonlar verilir. Bu ciddi yan etkileri olan ilaçlar tedavi etmez, problemi sadece kısa süre için baskılar, üstünü örter. Bir süre sonra onlar da işe yaramaz olurlar ve ağrılar geri döner. Teşhis etmenin zor olduğu bu tür hastalıklarda gelen eğilim şudur; “Bir hastalığınız olduğunu gösteren herhangi bir bulguya rastlamadık, bu yüzden de sorununuz psikolojik kaynaklı olmalı”.

Fibromiyalji başka hastalıklara sebep olur mu? Bu hastalıklar nelerdir?

Doktor doktor dolaşan ve derdine bir türlü çare bulamayan hastalar en sonunda bunalıma, depresyona girerler. Yani problemin ardında yatan faktör psikolojik değildir, ama çaresizlik ve hayat kalitesini olumsuz etkileyen bu sendrom yüzünden hasta en sonunda depresyona girer.

Fibromiyalji tanısı nasıl konur?

Son yıllarda giderek artan bu hastalığın belli bir testi yok. Tanı koymanın tek yolu önce semptomlarla ilişkilendirilebilecek olası hastalıkları elemek, ardından da semptomları bir araya getirerek teşhis koymaktır. Peki hangi durumlarda akla fibromiyalji gelmeli? Uyku bozukluğu yaşıyorsunuz. Sabahları uyandığınızda sanki uyumamış da dayak yemiş gibi hissediyorsunuz. Yataktan bitkin, yorgun kalkıyor, güne vücudunuzdaki sertlik ve tutuklukla başlıyor, gün boyunca ağrı çekiyorsunuz. Bu tablo fibromiyalji sendromunu akla getirmeli.

Fibromiyaljinin tedavisi nedir? Nasıl tedavi edilir?

Fibromiyaljinin kesin bir tedavisi yok, ama beslenme düzenlenerek hastalık kontrol altına alınabilir, hastanın hayat kalitesi artırılabilir. Hastalıkla ilgili bir teori daha var, fibromiyalji sendromunun bir tür gluten hassasiyeti olduğu yolunda. Hatta bu konuda yapılmış, böyle bir ilişkinin varlığını ortaya koyan pek çok bilimsel çalışma da var.

Fibromiyaljiden korunmak için neler yapılmalı?

Doğru beslenmek, işlenmiş yiyeceklerden uzak durmak sizi her türlü hastalıktan koruyan en önemli etkendir. Ama nedeni tam olarak bilinmeyen bir hastalıkta doğal olarak önlem almak çok da mümkün değil.

Fibromiyaljide beslenme nasıl olmalıdır? Fibromiyalji hastalarına iyi gelmeyen besin maddeleri

Doğal beslenme, fibromiyaljiyi kontrol altına almakta temel strateji olmalı. İşlenmiş yiyeceklerden, gluten içeren tüm besinlerden uzak durulmalı. Mesela diyet içeceklerde, diyet yiyeceklerde karşımıza çıkan, çayı, kahveyi tatlandırmak için kullanılan suni tatlandırıcıların fibromiyalji semptomlarını tetiklediği yolunda bilimsel bulgular mevcut. Sinir sisteminde NMDA denen ağrı reseptörleri vardır. Aspartam bir eksitotoksindir. Eksitotoksinler, nörotransmitterleri aşırı uyararak sinir hücrelerinin zarar görmesine ya da ölmesine neden olan maddelerdir. Tatlandırıcılar fibromiyalji hastalarının zaten fazla aktif olan ağrı reseptörlerini daha da uyararak semptomların kötüleşmesine neden olur. Aspartam ve benzeri tatlandırıcılardan uzak duran fibromiyalji hastalarının genel olarak daha iyi hissettikleri, ağrılarının hafiflediği yolunda bulgulara sahip bilimsel yayınlar var. Yine işlenmiş yiyeceklerin hemen tümünde karşımıza çıkan, hazır çorbalarda, salata soslarında, bulyonlar, cips ve gofretlerde lezzet artırıcı olarak kullanılan Çin tuzu MSG’nin (Monosodyum glutamat) fibromiyalji semptomlarını tetiklediğini gösteren bilimsel çalışmalar var.

Gluten intoleransı ile fibromiyalji bağlantısı nedir?

Vücudun kendi dokularına saldırmasına neden olan, vücudu bir savaş alanına çeviren bir süreci tetikleyen gluten hassasiyetinin fibromiyaljinin başlıca nedenlerinden biri olması hiç şaşırtıcı değil. Bana kronik ağrılar, yorgunluk, uyku problemi gibi semptomlarla gelen ve diğer tüm olasılıkları eledikten sonra fibromiyalji teşhisi koyduğum hastalarda ilk yaptığım şey buğday ürünlerini kesmektir. Hepsinde de hayat kalitelerinin kısa sürede arttığını gözlemliyorum.

Kaynak:https://www.elele.com.tr/saglik/12-soruda-fibromiyalji-nedir-belirtileri-tedavisi-gluten-ile-iliskisi-ve-zararli-besinler-dr-umit-aktas-anlatti

Bloga dön