Çok rağbet gören bir televizyon programı var. Program mide ameliyatı yaptıran 350-400 kiloluk hastaların bir yıllık zayıflama maceralarını ekrana getiriyor.
350 kilo olan, her an hayatını kaybetme, uyuyup uyanamama riskiyle yaşayan bir hastaya bu ameliyatı yapmanın bir mantığı olabilir belki –ki bu da tartışılır.
Peki, ya vermesi gereken 250 değil 50-60 kilo olan hastalara bile uygulanan mide ameliyatlarına ne demeli?
Pek çok kişinin izlediği bu programla ilgili en ciddi tehlike bu ameliyatlara olan ilginin artması ve maalesef bu ilginin suiistimal edilmesidir.
Mantık Ne Diyor?
Sağlıklı bir şekilde zayıflamanın koşullarından biri yavaş kilo vermektir. Ama vücudunuzun sinyallerine kulak tıkar ve yaşamak için ihtiyacınız olan besin miktarının altında beslenmeye devam ederseniz, zaman içinde bağışıklık sisteminizin çökmesi kaçınılmazdır.
Böyle bir diyeti haftalar, aylar boyu sürdürmek vücudunuza kalıcı zararlar verir. Zaten bu yeni bir bilgi değil, diyetisyenlerin, beslenme uzmanlarının onlarca yıldır bildiği, söylediği şeyleri bir kez daha hatırlatıyorum.
Tehlike Değişmiyor
Bir insanın midesinin içine ister bir balon yerleştirin, ister midenin bir kısmını alın yani bu ameliyatlar ne kadar ileri teknoloji olurlarsa olsunlar ne kadar tehlikeli oldukları gerçeğini kesinlikle değiştirmiyor.
Ameliyattan kısa bir süre sonra ölenleri bu operasyonla ilişkilendirmek mümkün oluyor. Peki ya böylesi bir ameliyatın üstünden altı ay ya da bir yıl sonra ölenler? Bu ölümler ameliyatla ilişkilendirilmediği için de tehlikenin ne kadar büyük olduğunu kimse farkında değil.
Gastrik bypass ameliyatlarının uzun dönemli etkilerini araştıran bir çalışma hastalarda en sık rastlanan ölüm nedeninin kalp krizi olduğunu gösteriyor.
Kısa sürede 60-70 kilo veren birinin kalp krizinden ölmesi hiç şaşırtıcı değil. Bu, ani kilo kaybına bağlı olarak vücudun iflas ettiğini gösterir.
Gastrik bypass ameliyatı yapanlar “Obez bir hastaydı, şeker ve yüksek tansiyon yüzünden ölüm riski çok fazlaydı, bu ameliyatla ona bir şans verdik” diyorlar. Ben de diyorum ki, bu haliyle belki 10 sene daha yaşayabilecek bir hasta sadece bir sene sonra hayatını kaybetti.
Hayat Kalitesi Düşüyor
Üstelik bu ameliyatlar hastanın yaşam kalitesini son derece olumsuz etkiliyor. Bazı hastalar gastrik bypass operasyonlarının üstünden yıllar geçmesine rağmen karın ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi, yutkunmada zorluk gibi semptomlar yaşıyorlar. Yiyeceklerdeki besinleri yeterince absorbe edemedikleri için birçok sağlık problemi ile karşılaşıyorlar.
Bir araştırma gastrik bypass ameliyatı geçirmiş hastaların operasyon sonrası aylar, hatta yıllarda da yakından izlenmesi gerektiğinin altını çizerek uzun zamana yayılmış olan risklere dikkat çekiyor.
Peki, bu riskler neler?
• Besinsiz kalmak: Hangi teknikle olursa olsun bu ameliyatı geçirmiş hastaların mideleri hacim olarak öyle küçülmüştür ki, çok az yemekle kendilerini doymuş hissederler. Hatta kusmamak için yiyecekleri yutmadan önce uzun uzun çiğnemeleri gerekir. Hastalara yemeklerine proteinle başlamaları önerilir. Çünkü eğer sebzeyi önce yerlerse midelerinde proteine yer kalmaz. Kırmızı et, bazı meyvelerin kabukları ve birçok sebzeyi sindirmek imkânsız hale gelir. Bu operasyonu geçirmiş olan hastaların hemen tamamında saç dökülmesi gözlenir- ki bu da vücudun yeterli besinleri alamadığının en iyi göstergesidir.
• İntihar riski: Bir araştırmaya göre mide ameliyatı olan hastalarda intihar riski artıyor. Aylar, yıllar boyunca az beslenmek, vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallerden mahrum kalmanın psikiyatrik etkilerinin olması son derece normal değil mi? Mutluluk Kürleri kitabımda da dile getirdiğim gibi depresyonun başlıca nedeni kötü beslenmedir.
• Dumping sendromu: İnce bağırsağın mideden hızlıca gelen sindirilmemiş besinlerle dolmasıyla ortaya çıkan ve mide krampları, kafa karışıklığı, titreme, çarpıntı, terleme, baş ağrısı gibi semptomlarla kendisini gösteren bu duruma gastrik bypass ameliyatı geçirmiş hastalarda sıkça rastlanması hiç de şaşırtıcı değil .
• Kalp krizi: Yukarıda da belirttiğim üzere bu ameliyatı geçirmiş hastalardaki başlıca ölüm nedeni kalp krizidir. 2016 yılında genç yaşta kalp krizi geçirerek hayatını kaybeden bir iş adamımız da mide ameliyatı olmuş ve kısa sürede çok fazla kilo vermişti.
