Sağlığınızı formda tutmanın özellikle önemli olduğu bu zamanlarda şifanın bütüncül yaklaşımda olduğunu sakın aklınızdan çıkarmayın…
Koronavirüs günlerinde bağışıklık sisteminizi güçlü tutmanın ne kadar önemli olduğunu anladınız. Hatta bu salgın size sağlığın önemini hatırlattı ve doğru beslenmek adına bir motivasyon kaynağı oldu. Ama yoğun hayat temponuz uykunuzdan çalıyorsa istediğiniz kadar sağlıklı beslenin, egzersiz yapın nafile. Yeteri kadar uyumadığınızda bağışıklık sisteminiz çöker.
Bugün sık sık göz ardı edilen bir gerçeğe dikkat çekmek istiyorum: Sağlık bir bütündür ve maalesef yanlışlar beraberinde doğruları da götürür.
Hastalığa davetiye çıkarmayın
Nedense uykunun sağlık için elzem olduğunu sık sık unutuyoruz.
Birkaç gece üst üste uykusuz kaldığınızda grip ya da nezle gibi hastalıklara daha kolay yakalandığınızı fark ettiniz mi? Bunun nedeni uykusuzluğun bağışıklık sistemini çökertmesidir.
2017 yılında tek yumurta ikizleriyle yapılan bir çalışmada az uykuyla yetinen kardeşin, daha çok uyuyan ikizine kıyasla, bağışıklık fonksiyonlarının baskılanmış olduğu görüldü. (1) Aynı genetik kodlamaya sahip ikizlerle yapılan bu tür araştırmalar çok önemlidir. Çünkü bize genetiğe bağlı tüm değişkenleri eleme şansı verir.
164 kişinin yer aldığı başka bir çalışma için katılımcıların uyku düzenleri tam bir hafta boyunca takip edildi. (2) Ardından hepsi rinovirüse maruz bırakıldı. Rinovirüs, insanlarda en yaygın görülen viral enfeksiyondur. Takip eden günlerde viral enfeksiyona en çok yakalananların en az uyuyan grup olduğu görüldü. Uyku süresi arttıkça viral enfeksiyona yakalanma olasılığı da azalıyordu.
Yeterli uyku: Güçlü bağışıklık
2019 Şubat’ında Journal of Experimental Medicine’da yayımlanan çalışma, yeterli uyumanın iyileştirici gücünün sırrını çözmede bizi bir adım daha ileriye götürüyor. (3) Alman bilim insanları tarafından yapılan araştırma, koronavirüs salgınından korunmada, hastalığa yakalansanız bile tam şifayla iyileşmenizde uykunun kilit önem taşıdığını kanıtlar nitelikte.
Çalışmanın bulgularına göre uyku vücuttaki bağışıklık hücrelerinin hedeflerine bağlanma kabiliyetlerini artırıyor. T hücreleri vücudun bağışıklık cevabında kritik öneme sahiptir. Savaşçı T hücreleri, virüsle enfekte olmuş bir hücre tespit ettiklerinde integrin adı verilen yapışkan bir protein üretirler. İntegrin, T hücresinin enfekte olmuş hücreye sıkıca yapışıp onu yok etmesini sağlar.
Çalışmayı yürütenler gece mışıl mışıl uyumuş, uykusunu almış katılımcılarla, geceyi ayakta geçirmiş katılımcılardan aldıkları T hücresi örneklerindeki integrin düzeyini karşılaştırmışlar. Tahmin edeceğiniz gibi uykusunu almış olanlarda integrin aktivasyonu uykusuzlara kıyasla çok daha yüksek düzeydeymiş.
Uykusuzluğun vücut direncini düşürdüğünü, bizi istilacı virüslere, bakterilere karşı daha savunmasız kıldığını uzun zamandır biliyoruz. Artık bu mekanizmanın nasıl çalıştığına dair elimizde bir ipucu daha var.
Tekrar ediyorum; uyku olmadan sağlık olmaz! Siz siz olun geceleri en az yedi sekiz saat uyumaya özen gösterin. Uykunuzdan çalmak sizi koronavirüs de dâhil olmak üzere tüm hastalıklara karşı savunmasız bırakır.
Kaynak: https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/dr-umit-aktas/butuncul-yaklasimlar-6250206
